Baza wiedzy: Wdrażanie standardów ESG – czy jest możliwe bez znajomości metod zarządzania zmianą (Change Management)?

2025-05-23
4 min
Czasy zastanawiania się nad potrzebą wprowadzania w organizacjach nowych standardów ESG już się skończyły. To już nie kwestia rosnącej świadomości ekologicznej, społecznej i zarządczej, ale przepisy i obowiązki wynikające z konieczności raportowania (ESG) oraz uczestnictwo w globalnym łańcuchu dostaw zmuszają organizacje na całym świecie do stosowania się do nowych standardów. ESG to zbiór kryteriów, które pomagają firmom zidentyfikować, ocenić i zarządzać ryzykiem oraz szansami związanymi z ochroną środowiska, odpowiedzialnością społeczną i ładem korporacyjnym. Wdrożenie tych standardów to nie tylko kwestia zgodności z przepisami, ale również strategiczna decyzja, która może wpłynąć na reputację i długoterminowy sukces firmy. Proces ten wymaga starannego zarządzania zmianą, aby zmniejszyć opór i maksymalnie wykorzystać szanse płynące z nowego podejścia.

Kluczowe role w procesie zarządzania zmianą

Wdrażanie nowych standardów ESG wymaga zaangażowania pracowników na każdym poziomie organizacji, czyli różnych interesariuszy, z których każdy odgrywa specyficzną rolę w procesie zmiany.

Interesariusze

Interesariusze to osoby i grupy, które są bezpośrednio lub pośrednio zainteresowane sukcesem wdrożenia standardów ESG (np. członkowie zarządu odpowiedzialni za raportowanie niefinansowe i rozliczani z wyników audytu). Mogą to być pracownicy, zarząd, akcjonariusze, dostawcy, klienci oraz społeczności lokalne. Każda z tych grup ma swoje oczekiwania i obawy związane z wdrożeniem nowych standardów, dlatego ważne jest, aby organizacja prowadziła z nimi transparentny dialog.

Rola interesariuszy:

  1. Wspieranie: Interesariusze mogą wspierać proces zmiany, dostarczając niezbędnych zasobów, takich jak finansowanie, know-how czy technologia.
  2. Kontrola: Mogą również odgrywać rolę kontrolną, monitorując, czy organizacja faktycznie przestrzega nowych standardów ESG.
  3. Komunikacja: Skuteczna komunikacja z interesariuszami jest kluczowa, aby zapewnić im poczucie uczestnictwa w procesie zmiany i zbudować zaufanie.

Ambasadorzy zmiany

Do udanego przeprowadzenia Zmian potrzebni są ludzie, którzy mogą i umieją wpływać na innych. Ambasadorzy zmiany – bo o nich mowa – to osoby w organizacji, które aktywnie promują i wspierają wdrażanie nowych standardów ESG. Są to zazwyczaj liderzy lub osoby cieszące się autorytetem, które mogą skutecznie wpływać na postawy i zachowania innych pracowników. Najlepiej, jeśli osoby wybrane do ról Ambasadorów rzeczywiście są zainteresowane kwestiami środowiska, gospodarki obiegu zamkniętego, zrównoważonego rozwoju czy choćby segregacji śmieci, bo z większą pasją będą te idee rozpowszechniać i w konsekwencji – zarażać nimi innych. Czasami myślimy o nich (Ambasadorach) jako influencerach.

Rola ambasadorów zmiany:

  1. Promowanie: Ambasadorzy zmiany propagują korzyści płynące z wdrożenia standardów ESG, wyjaśniając, jak mogą one pozytywnie wpłynąć na organizację i jej pracowników.
  2. Wsparcie: Służą wsparciem dla pracowników, odpowiadając na ich pytania i rozwiewając wątpliwości dotyczące procesu zmiany.
  3. Motywacja: Motywują innych do aktywnego udziału w procesie wdrażania zmian, co może przyspieszyć adaptację nowych standardów.

Wdrożeniowcy

Ktoś jednak musi „zakasać rękawy” i zrobić robotę. Zwykle są to osoby mniej PR-owe i „czarujące”, za to potrafiące przeprowadzać konsekwentnie żmudne procesy. Wdrożeniowcy to osoby odpowiedzialne za faktyczne wprowadzenie standardów ESG w organizacji. Mogą to być menedżerowie projektu, specjaliści ds. ESG lub zewnętrzni konsultanci. Ich zadaniem jest zaplanowanie, koordynacja i monitorowanie procesu wdrożenia.

Rola wdrożeniowców:

  1. Planowanie: Wdrożeniowcy opracowują szczegółowy plan działania, który obejmuje wszystkie aspekty wdrożenia standardów ESG, w tym szkolenia, aktualizację procedur i systemów zarządzania.
  2. Koordynacja: Zarządzają zespołami odpowiedzialnymi za różne etapy wdrożenia, dbając o to, aby prace przebiegały zgodnie z harmonogramem.
  3. Monitorowanie: Nadzorują postępy wdrożenia i identyfikują potencjalne problemy, aby móc na nie szybko reagować.

Uczestnicy

Uczestnicy procesu zmiany to wszyscy pracownicy organizacji, którzy będą musieli dostosować się do nowych standardów ESG w swojej codziennej pracy. Ich zaangażowanie i akceptacja zmian są kluczowe dla sukcesu całego procesu. Od razu nasuwa się myśl, że skuteczni Ambasadorzy mogą mieć duże przełożenie na efektywność i zaangażowanie Uczestników!

Rola uczestników:

  1. Adaptacja: Uczestnicy muszą nauczyć się nowych procedur i standardów, co może wymagać dodatkowych szkoleń i wsparcia.
  2. Feedback: Ważne jest, aby uczestnicy aktywnie dzielili się swoimi spostrzeżeniami i uwagami na temat wdrażania zmian, co pozwoli na bieżące dostosowywanie procesów.
  3. Współpraca: Pracownicy powinni współpracować z ambasadorami zmiany i wdrożeniowcami, aby ułatwić proces adaptacji i minimalizować opór.

Krzywa zmiany i jej znaczenie w procesie wdrażania ESG

Każdy proces zmiany, w tym wdrażanie standardów ESG, wiąże się z koniecznością przekształcenia myślenia i działania w organizacji. Kluczowym narzędziem do zrozumienia emocji i reakcji pracowników na zmiany jest krzywa zmiany, znana np. w wydaniu modelu Kublera-Rossa. Składa się ona z kilku etapów:

  1. Szok i zaprzeczenie – Pracownicy mogą początkowo negować konieczność zmian lub nie dostrzegać ich znaczenia. Może to wynikać z braku informacji lub strachu przed nieznanym.
  2. Opór – Na tym etapie mogą pojawić się negatywne emocje, takie jak złość czy frustracja. Pracownicy mogą czuć się zagrożeni, co prowadzi do aktywnego oporu wobec zmian.
  3. Eksperymentowanie – Po początkowym oporze, pracownicy zaczynają testować nowe rozwiązania i powoli dostosowują się do nowych standardów.
  4. Akceptacja – W końcu, po procesie adaptacji, pracownicy zaczynają akceptować i integrować zmiany w swojej codziennej pracy.

Zrozumienie tej krzywej pozwala menedżerom lepiej przygotować się do zarządzania zmianą i wspierać pracowników na każdym etapie, zmniejszając opór i przyspieszając proces adaptacji.

Trudności w zarządzaniu zmianą i sposoby ich przezwyciężania

Wdrożenie standardów ESG wiąże się z licznymi wyzwaniami, które mogą wpłynąć na tempo i skuteczność procesu zmiany. Poniżej omówione są najczęstsze trudności oraz sposoby ich przezwyciężania.

1. Opór ze strony pracowników

Jednym z głównych wyzwań w procesie zmiany jest opór pracowników, którzy mogą obawiać się utraty kontroli, zwiększenia obowiązków lub niepewności związanej z nowymi standardami. Aby zmniejszyć opór, ważne jest, aby organizacja prowadziła transparentną komunikację, angażując pracowników na każdym etapie procesu.

2. Brak zrozumienia znaczenia zmian

Często pracownicy mogą nie dostrzegać korzyści płynących z wdrożenia standardów ESG, co prowadzi do braku zaangażowania. W takiej sytuacji kluczową rolę odgrywają ambasadorzy zmiany, którzy mogą wyjaśnić, jakie korzyści wynikają z wprowadzenia nowych standardów, zarówno dla organizacji, jak i dla jej pracowników.

3. Niedostateczne zasoby

Wdrożenie standardów ESG może wymagać dodatkowych zasobów, takich jak niezbędna wiedza (szkolenia), technologie czy zmiany w procedurach. Brak wystarczających zasobów może spowolnić proces wdrożenia i obniżyć jego skuteczność. W związku z tym, organizacja musi zapewnić odpowiednie wsparcie finansowe i logistyczne na każdym etapie procesu.

4. Brak wsparcia ze strony zarządu

Wsparcie zarządu jest kluczowe dla powodzenia procesu zmiany. Jeśli zarząd nie jest zaangażowany w proces wdrażania ESG, może to osłabić motywację pracowników i obniżyć skuteczność działań. Dlatego istotne jest, aby zarząd aktywnie uczestniczył w procesie zmiany, demonstrując swoje zaangażowanie i gotowość do wsparcia.

Podsumowanie

Wdrożenie standardów ESG w organizacji to strategiczne przedsięwzięcie, które wiąże się z wieloma wyzwaniami, ale jednocześnie niesie ze sobą szereg korzyści, zarówno dla firmy, jak i jej interesariuszy. Proces ten wymaga zrozumienia i zarządzania emocjami pracowników, co można osiągnąć poprzez efektywne wykorzystanie krzywej zmiany. Kluczowe role w tym procesie – interesariuszy, ambasadorów zmiany, wdrożeniowców oraz uczestników, muszą być dobrze zdefiniowane i wspierane, aby cała organizacja mogła pomyślnie przejść przez transformację.

Odpowiednie przygotowanie, transparentna komunikacja, wsparcie ze strony zarządu oraz zaangażowanie wszystkich pracowników są niezbędne, by zminimalizować opór i przyspieszyć adaptację nowych standardów. Mimo że proces zarządzania zmianą może być trudny, jego efektywne przeprowadzenie pozwoli organizacji nie tylko dostosować się do nowych wymogów, ale również zbudować trwałą przewagę konkurencyjną w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu biznesowym.

Zastanawiasz się, jak sprawnie wdrożyć zasady ESG w swojej organizacji, nie zakłócając codziennej działalności? Zapisz się na 4-godzinny warsztat online „Zarządzanie zmianą – wdrożenie ESG w firmie” i zdobądź praktyczne narzędzia do oceny gotowości firmy, zbudujesz zespół wdrożeniowy i nauczysz się radzić sobie z oporem wobec zmian.

Zapisz się: https://szkolaesg.pl/warsztat/zarzadzanie-zmiana-wdrozenie-esg-w-firmie/

Autorka artykułu: Magdalena Merk

Udostępnij:

Zobacz pozostałe w kategorii: Baza wiedzy

Ślad węglowy – jak wpływa na biznes i dlaczego firmy powinny go redukować
W ostatnich latach nastąpił dynamiczny wzrost znaczenia kwestii klimatycznych w strategiach rozwoju przyjmowanych przez przedsiębiorstwa. Ślad węglowy organizacji (wielkość emisji gazów cieplarnianych związanych z jej działalnością) stał się nieodzownym elementem raportów niefinansowych publikowanych przez firmy, a pytania ze strony interesariuszy o jego wielkość i plany redukcji otrzymują już nie tylko największe podmioty gospodarcze na rynku, ale także ich mniejsi kontrahenci. Z czego to wynika i czy dostosowanie się do tych zmian będzie obowiązkowe dla wszystkich?
Esgstandard.pl ‒ przedsiębiorcy zyskują nowe narzędzia wspierające raportowanie ESG
Od czego zacząć, aby wdrożyć zrównoważony rozwój w organizacji, zwłaszcza w sektorze MŚP? Jak zarządzać danymi ESG w firmie oraz jak monitorować swoich dostawców pod kątem ESG? Na nowej platformie www.esgstandard.pl w jednym miejscu przedsiębiorcy znajdą bezpłatne materiały merytoryczne do pobrania oraz narzędzia, które pomogą im usprawnić zarządzanie zrównoważonym rozwojem. Projekt realizuje Krajowa Izba Gospodarcza we współpracy z partnerami. Trwa etap pilotażowy.
Raport „Dojrzałość zarządzania ESG a kryzys klimatyczny”
Raport analizuje, jak polskie przedsiębiorstwa, instytucje finansowe oraz jednostki samorządu terytorialnego radzą sobie z wdrażaniem zasad ESG w obliczu wyzwań klimatycznych. Zrównoważony rozwój to klucz, który pomaga przedsiębiorstwom stawić czoła wyzwaniom klimatycznym. Raport SGH sprawdza również, na ile deklaracje przekładają się na rzeczywiste działania i jak polskie organizacje mogą stać się liderami zmian.
Krajowa Izba Gospodarcza w gronie członków Platformy Zrównoważonych Finansów
Krajowa Izba Gospodarcza oficjalnie dołączyła do grona członków Platformy Zrównoważonych Finansów, działającej przy Ministerstwie Finansów. Celem tej współpracy jest wsparcie przedsiębiorstw w dążeniu do zrównoważonego rozwoju, co otwiera nowe możliwości dla polskich firm. Wspólne działania przyczynią się do lepszego promowania działań ESG w dużych przedsiębiorstwach oraz w firmach z sektora MŚP.
Bioróżnorodność: ważny element strategii biznesowej i raportowania ESG
W przypadku każdego przedsiębiorstwa zależnego od ziemi uprawnej, lasów, wody, energii słonecznej, wiatru, powietrza, surowców nieodnawialnych i innych elementów tzw. kapitału naturalnego przewidywanie ryzyk związanych z utratą funkcji ekosystemów i planowanie działań zapewniających ich minimalizację, staje się coraz częściej kluczowym obowiązkiem i niezbędnym elementem strategii biznesowej.
Zestaw 12 projektów ESRS przyjęte przez Sustainability Reporting Board
Zestaw 12 projektów Europejskich Standardów Raportowania Zrównoważonego Rozwoju #ESRS, został przyjęty przez działającą przy #EFRAG’u Sustainability Reporting Board.