Eksperci KIG komentują: Raport 2023. Kobiety na drodze zrównoważonego rozwoju
Eksperci KIG komentują: Raport 2023. Kobiety na drodze zrównoważonego rozwoju
Najbliższe lata będą dla wielu firm egzaminem z gotowości wprowadzonych zmian w obszarze szeroko rozumianego zrównoważonego rozwoju.
Wkrótce istotne będzie – nie kiedy – ale na jakim etapie firmy wdrożyły założenia związane z aspektami społecznymi, środowiskowymi i zarządzania korporacyjnego (ESG) w ramach swoich strategii
W związku z opublikowanym w grudniu 2023 roku raportem dotyczącym realizacji Celu 5 Agendy 2030, postanowiliśmy zapytać ekspertów Komitetu KIG ds. ESG o ich analizę oraz wnioski w kontekście przedstawionych danych.
Zgodnie z założeniami Agendy 2030, Cel 5 (SDG5) odnosi się do zagadnienia równości płci, co czyni go jednym z kluczowych obszarów zrównoważonego rozwoju. Wpływa na ESG szczególnie w obszarze społecznym poprzez promowanie równości płci w różnych aspektach społeczeństwa i biznesu. Firmy, które aktywnie angażują się w osiąganie celów SDG 5 uważane są za bardziej etyczne, zyskując na atrakcyjności wobec inwestorów oraz tworząc tym samym zrównoważony model biznesowy – istotny z punktu widzenia realizacji założeń ESG.
Karolina Opielewicz, Członkini Zarządu KIG:
Zrównoważony rozwój nie jest możliwy bez pełnego uwzględnienia roli i potencjału kobiet. Zapewnienie równości szans, tworzenie sprzyjającego środowiska pracy, w którym kobiety mają równy dostęp do stanowisk, równą płacę i równe szanse awansu, eliminowanie dyskryminacji płciowej i aktywne uczestnictwo kobiet na różnych płaszczyznach społeczeństwa przyczyniają się do tworzenia bardziej zrównoważonych, sprawiedliwych i efektywnych społeczeństw.
Jak SDG 5 wpływa na obszar ESG
-
Kwestie społeczne (Social):
- Równość płci w miejscu pracy: Implementacja SDG 5 przyczynia się do promowania równości płci w miejscu pracy, co stanowi kluczowy element aspektu społecznego ESG. Firmy, które aktywnie pracują nad eliminacją różnic płciowych, mogą poprawić swój wizerunek społeczny.
- Równość dostępu do edukacji: SDG 5 podkreśla konieczność zapewnienia równego dostępu do edukacji. Firmy wspierające te cele mogą być postrzegane jako społecznie odpowiedzialne, co wpływa na ich ocenę w obszarze ESG.
- Pomimo bezpośredniego skupienia SDG 5 na równości płci, różne cele zrównoważonego rozwoju są ze sobą powiązane. Działania podejmowane w ramach SDG 5 mogą wpływać na obszary środowiskowe, zwłaszcza gdy uwzględnia się równość płci w procesach decyzyjnych związanych z zarządzaniem zasobami naturalnymi.
- Integracja zasad równości płci w strukturze zarządzania korporacyjnego może wpłynąć na postrzeganie firmy w obszarze zarządzania (Governance) w ramach ESG.
- Firmy promujące równość płci mogą być uważane za bardziej etyczne i zrównoważone, co wpływa na ich reputację.
Kwestie środowiskowe (Environmental):
Zarządzanie korporacyjne (Governance):
Realizacja przez Polskę Celów Agendy 2030 z perspektywy uczestnictwa kobiet w życiu społecznym i gospodarczym
Jak wygląda sytuacja w naszym kraju? Kobiety w Polsce częściej niż mężczyźni posiadają wyższe wykształcenie, ale czy równie często awansują? Ile zarabiają w porównaniu z mężczyznami na podobnych stanowiskach? Jaki jest odsetek kobiet pełniących funkcje kierownicze? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziemy w tegorocznej edycji Raportu SDG opublikowanego przez Główny Urząd Statystyczny.
Kobiety stanowią 49,7% populacji świata, 51,1% ludności UE i 51,7% mieszkańców Polski. Zapewnienie im równego dostępu do edukacji, opieki zdrowotnej, zasobów gospodarczych i pracy jest podstawowym warunkiem wzmacniania roli kobiet w zrównoważonym rozwoju.
Choć średni czas kariery zawodowej Polaków wydłuża się, Polska pozostaje w gronie krajów UE, w których oczekiwana długość życia zawodowego jest jedną z krótszych. Polki, jak większość Europejek, są aktywne na rynku pracy krócej niż mężczyźni i są częściej bierne zawodowo.
Obecność pracowników ogółem na polskim rynku pracy w 2022 r. była średnio o 3 lata dłuższa niż w 2010 r. Szacowany okres aktywności zawodowej kobiet zwiększył się w tym czasie z 29 lat do 32 lat (pomimo obniżenia wieku emerytalnego kobiet do 60 lat od 1 października 2017 r.). Dla porównania, średnio w UE szacowany czas aktywności zawodowej kobiet wzrósł z 31 lat do 34 lat pomiędzy 2010 r. a 2022 r
Polki piastują blisko połowę stanowisk kierowniczych w naszym kraju. Przy czym im wyższy szczebel zarządzania, tym mniejsza reprezentacja płci żeńskiej.
W latach 2010-2020 kobiety w Polsce obejmowały niemal 50% stanowisk kierowniczych, ale wśród przedstawicieli władz publicznych, wyższych urzędników i dyrektorów generalnych było ich ok. 30%. Sytuacja była wyraźnie zróżnicowana w zależności od sektora własności. Zarówno na początku poprzedniej dekady, jak i pod jej koniec, kobiety w sektorze publicznym zajmowały ponad 60% stanowisk wyższego szczebla, podczas gdy w sektorze prywatnym – mniej niż 40%.
Jak wynika z raportu, kobiety w Polsce zarabiają mniej niż mężczyźni, choć w porównaniu ze średnią w UE ta dysproporcja w zarobkach jest w Polsce trzy razy mniejsza. Ten wynik uplasował Polskę w 2021 r. w pierwszej trójce krajów UE (z Rumunią i Słowenią), gdzie różnica w wynagrodzeniach na niekorzyść kobiet była najmniejsza.
Po dekadzie wahań, z przewagą negatywnych tendencji, luka płacowa w Polsce w 2021 r. spadła do poziomu z 2010 r., gdy kobiety zarabiały o 4,5% mniej niż mężczyźni. Różnice w zarobkach na niekorzyść kobiet powiększyły się w edukacji, informacji i komunikacji, działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej, a także w pozostałej działalności usługowej.
Udział Polek w rządzie i parlamencie (zarówno krajowym, jak i europejskim) zwiększa się, ale pozostaje mniejszy niż mężczyzn. Kobiety stanowią natomiast większość wśród przedstawicieli władzy sądowniczej.
Kobiety stanowią obecnie 28% wszystkich parlamentarzystów, podczas gdy w 2010 r. było ich 18%. Na zmianę wpłynęły m.in. regulacje prawne, które od 2011 r. gwarantują kobietom co najmniej 35% miejsc na listach wyborczych do Sejmu, Senatu i Parlamentu Europejskiego. Pomimo pozytywnych tendencji Polska wciąż osiąga wyniki niższe niż średnie unijne (w 2022 r. w parlamentach krajowych zasiadało średnio 33% kobiet).
Piotr Soroczyński, Główny Ekonomista KIG:
Raport GUS pokazuje, że w odniesieniu do równości płci w obszarze zatrudnienia i płac należymy do grona krajów, które – może poza czasem aktywności zawodowej – nie mają największych deficytów. Co nie oznacza oczywiście, że nie ma tu przestrzeni do poprawy wyników. Luka w płacach jest w Polsce jedną z niższych w UE. Udział kobiet w obejmowaniu stanowisk kierowniczych jednym z wyższych – zwłaszcza gdy dokonuje się porównań dotyczących nie tylko stanowisk w sektorze publicznym (tym sektorem większość krajów UE poprawia swoje statystyki), ale przede wszystkim w sektorze prywatnym (gdzie nasz wynik jest jednym z lepszych). Trudno też na podstawie prezentowanych danych stawiać tezy o dyskryminacji w obszarze dostępu: do szkolnictwa (w tym wyższego), ochrony zdrowia, reprezentacji we władzach państwowych. Z raportu wynika również, że to Polki w dużej mierze odpowiadać będą za tempo rozwoju technologicznego naszej gospodarki. Pod względem udziału kobiet w tzw. rdzeniu zasobów ludzkich dla nauki i techniki, czyli osób z wyższym wykształceniem, które wykonują zajęcia związane z tworzeniem, rozwojem, rozpowszechnianiem i zastosowaniem wiedzy naukowo-technicznej, plasujemy się w europejskiej czołówce.
Śledząc stan realizacji celów Agendy w obszarze równości płci warto mieć na uwadze pewne specyfiki, które odróżniają nas od innych krajów i wpływają na poziom wskaźników. Przykładem może być tu długość aktywności zawodowej. W przypadku tak kobiet jak i mężczyzn jest ona w Polsce krótsza niż w wielu innych krajach UE. Należy jednak pamiętać, że równolegle przeciętne dalsze trwanie życia w Polsce jest wciąż wyraźnie krótsze niż w tych krajach. Analizując przyczyny stosunkowo wysokiej bierności zawodowej warto zauważyć, że wynika ona nie tylko z wykonywania czynności opiekuńczych nad członkami rodziny, ale również z drugim, silnie oddziałującym tu czynnikiem, a mianowicie kwestią kontynuacji nauki (która w przypadku kobiet z Polski jest wzorcowo wysoka).
Zrównoważony rozwój zaczyna się od edukacji
W obliczu dynamicznych zmian w otoczeniu regulacyjnym, firmy będą musiały nie tylko śledzić aktualne wytyczne, ale również skutecznie wdrażać je w praktyce. Skupienie się na zrównoważonym rozwoju, etycznym zarządzaniu korporacyjnym i społecznej odpowiedzialności staną się kluczowym elementem długofalowego sukcesu przedsiębiorstw.
Jolanta Okońska – Kubica – Przewodnicząca Komitetu KIG ds. ESG:
Równość płci nie tylko stanowi samodzielną wartość społeczną, ale także ma istotne znaczenie dla skutecznej implementacji zasad ESG. Firmy, które aktywnie pracują nad osiągnięciem celów związanych z równością płci, zyskują często pozytywny wizerunek społeczny. To z kolei przyczynia się do zwiększenia zaufania klientów, inwestorów i pracowników, co ma znaczenie dla długofalowego sukcesu firmy. Wprowadzenie zmian w oparciu o zasady ESG jest już nieodzownym krokiem w kierunku tworzenia społecznie i ekologicznie odpowiedzialnych organizacji, gotowych na wyzwania przyszłości.
Przed nami era, w której inwestorzy, klienci i społeczność oczekują od firm nie tylko osiągania wyników finansowych, ale także wykazywania zaangażowania w obszary ESG. Przedsiębiorstwa, które aktywnie adaptują się do tych oczekiwań, nie tylko spełnią wymogi regulacyjne, ale także zyskają zaufanie interesariuszy i zbudują trwałe fundamenty dla zrównoważonego sukcesu.
- Czytelników zainteresowanych zgłębieniem tematu ESG zachęcamy do udziału w szkoleniach ESG >>> Szkoła ESG
- Zapoznaj się także z kompletnym raportem podsumowującym realizację przez Polskę Celów Agendy 2030 z perspektywy uczestnictwa kobiet w życiu społecznym i gospodarczym, stanowiącego jeden z istotnych aspektów zrównoważonego rozwoju >>> Raport
Krajowa Izba Gospodarcza jest Liderem we wdrażaniu strategii ESG i jednocześnie aktywnym uczestnikiem współtworzenia ESRS – Europejskich Standardów Raportowania Zrównoważonego Rozwoju. Pod brandem szkolaesg.pl szkolimy pracowników, których zadaniem będzie wdrożenie w organizacjach standardu ESG i raportowanie zgodnie z unijnymi regulacjami. Nasi eksperci są na bieżąco ze wszystkimi regulacjami prawnymi, które powstają w obszarze ESG. Nie tylko gruntownie znamy aktualne przepisy i umiemy je interpretować, ale przede wszystkim potrafimy je dogłębnie wyjaśnić i wdrożyć w każdym przedsiębiorstwie.
